Book tour & Review : Χίλια Μιλιγκράμ Απουσίας, του Μιχάλη Κατράκη, εκδόσεις Ελκυστής

Τίτλος: Χίλια Μιλιγκράμ Απουσίας

Συγγραφέας: Μιχάλης Κατράκης

Κατηγορία: Μυθιστόρημα

Εκδόσεις Ελκυστής

Εκδόθηκε: Μαϊος 2019 – 240 σελίδες

Νοιάζεσαι υπερβολικά χωρίς στιγμή να το καταλαβαίνεις για τον τρόπο που θα απλώσεις γύρω σου τα μέσα σου άχρηστα. Σε ζορίζουν. Εσύ σε ζορίζεις. Επιλέγεις τη δουλειά σου, ονειρεύεσαι το σπίτι σου, τη γυναίκα σου, το σκυλί σου, τις διακοπές σου, τις πουτάνες σου, ιλουστρασιόν όλα, όλα να γυαλίζουν λουσμένα κάτουρο που δε χωράει μέσα σου. Σε νοιάζει υπερβολικά πολύ ο εαυτός σου, ο διπλανός σου, τι θα πεις εσύ για αυτόν, τι θα ακουστεί από αυτόν για εσένα, βάζεις μέτρα για την ανωτερότητά σου το πτυχίο, το πορτοφόλι, τη γνώση, τα μπράτσα ή τα βυζιά σου, τα παιδιά που έκανες, τα παιδιά που δεν έκανες, δε σε νοιάζει να είσαι εσύ παραπάνω αρκεί όλοι οι υπόλοιποι να είναι παρακάτω. Δεν καταλαβαίνεις τίποτα, λείπεις απόλυτα από τα χρόνια σου γιατί ποτέ δεν έψαξες να βρεις εσένα. Έψαξες για λεφτά, έψαξες για γαμήσι, για καριέρα, για μία γαμημένη εικόνα που να σου φαντάζει όμορφη στα μάτια των άλλων, αλλά στιγμή δεν έψαξες εσένα. Δεν είσαι παρά ο γιος της απουσίας σου.

Links: Εκδόσεις Ελκυστής | Goodreads | Ανοιχτή βιβλιοθήκη | Bookia.gr

Link αγοράς: Εκδόσεις Ελκυστής | Βιβλιοτοπία | ΙΑΝΟΣ | Πρωτοπορία

Διαγωνισμός

Το fancyowl.gr σε συνεργασία με τον Μιχάλη Κατράκη ετοίμασαν έναν Instagram διαγωνισμό στο προφίλ της @booktopiagr. Τα δώρα του νικητή είναι ένα ενυπόγραφο αντίτυπο του βιβλίου του συγγραφέα “Χίλια μίλιγκραμ απουσίας” και μία θήκη για σελιδοδείκτες από το Fancy Owl. Ο διαγωνισμός λήγει στις 8/03/2020.

Βιβλίοκριτική

Ξεκινά η ανάγνωση με απορία.Πολύκαρπος; Σκέφτομαι. Για να δούμε. Κι όμως, αυτός ο καθημερινός άνθρωπος με το ιδιαίτερο όνομα και την σχετικά βαρετή ζωή του, γεμάτη καθημερινότητα και απρόοπτα συμβάντα, αντικατοπτρίζει τον καθένα μας, την καθεμιά από εμάς, που νομίζουμε τη ζωή μας ένα «τίποτα ιδιαίτερο» κάτι «μονότονο γεμάτο πλήξη». Πώς θα ήταν όμως αν κάποιο τρίτο πρόσωπο παρακολουθούσε από μακριά τη ζωή μας; Να κάπως έτσι, σαν του Πολύκαρπου, το κάτι άλλο.

Σε λίγο στο blog ολόκληρη η κριτική…https://emilysbookland.home.blog/

Συνέντευξη με τον συγγραφέα

@boo_kaddict

1. Εγώ δεν καταλαβαίνω τίποτα… Εσείς πως το καταλάβατε και τώρα το λέτε και σε εμένα;

Καμία απάντηση δεν έχω να προσφέρω, δυστυχώς. Πανάκεια; Καμία. Δόγμα; Αυταπόδεικτο; Ουδέν. Γνώση; Αλίμονο! Το μόνο που, ίσως, μπορεί να προσφέρει αυτή η ιστορία (και οποιαδήποτε άλλη) είναι η ανακούφιση της συλλογικής ανασφάλειας και η αίσθηση πως στην προσπάθεια να καταλάβουμε τι σημαίνει να είσαι «άνθρωπος» δεν είμαστε μόνοι. Δεν κατάλαβα απολύτως τίποτα και το μόνο που μπορώ να προσφέρω σε εσάς είναι ένα επιπλέον ερωτηματικό στο τέλος της πρότασης.

2. Τι είναι αυτό που η σύγχρονη κοινωνία και ο τρόπος ζωής μας, μας κάνει να μην μπορούμε να αντιληφθούμε; Και αφού είναι τόσο σημαντικό πως κατά τη γνώμη σας φτάσαμε στο σημείο να μην το αντιλαμβανόμαστε;

Υπάρχει μία αναζήτηση που με προβληματίζει αρκετά αλλά αδυνατώ να την προσδιορίσω με δύο μόνο παράγοντες, τη σύγχρονη (ή και όποια) κοινωνία και τον τρόπο ζωής και που αισθάνομαι πως μας υπερβαίνει και εξαιτίας του μεγέθους της, ενώ μας συντρίβει, την ίδια ώρα μας ωθεί: ο ρόλος μας σε ατομικό επίπεδο. «Ποιος είναι ο ρόλος μου;»Οι κοινωνικές παράμετροι και ο τρόπος ζωής στη συγκεκριμένη χρονική περίοδο είναι τα δεδομένα, το φυσικό πεδίο δράσης του ανθρώπου μέσα στο οποίο καλείται να… Να κάνει τι; Να ζήσει; Τι μπορεί να σημαίνει αυτό; Υπάρχει αντικειμενική απόδοση του «ζω»; Και αν ναι, ποιος το ορίζει; Εάν όχι, ποιος το ερμηνεύει; Είναι η «ζωή» ταυτόσημο της επιβίωσης; Αρκεί να αναπνέω και να τρέφομαι για να ζω; Εάν όχι, ζω όταν… ;

Ο ρόλος μας είναι αυτό που δεν μπορούμε να αντιληφθούμε, όσο κι αν προσπαθούμε και αυτό δεν σχετίζεται με καμία κοινωνία και με κανέναν τρόπο ζωής αλλά με το μέγεθος του ερωτήματος που μας υπερβαίνει. Και επειδή δεν μπορούμε (οι πλειοψηφία μας, τουλάχιστον) να προσφέρουμε (ικανοποιητικές) απαντήσεις, ωθούμαστε προς μία υπέρβαση και την ίδια ώρα προς την απόγνωση. Αυτό, υποθέτω, πως είναι το δώρο και η κατάρα που συνοδεύει την ευφυΐα της ανθρωπότητας.

Είμαι εξαιρετικά δύσπιστος με όσους δηλώνουν πως έχουν τις απαντήσεις και αυτό γιατί σημαίνει πως έπαψαν πλέον να θέτουν ερωτήσεις, διακατέχονται από μια βεβαιότητα που μου προκαλεί φόβο. Αυτό που δεν μπορούμε (ή δεν θέλουμε) να αντιληφθούμε, είναι η άγνοιά μας. Κι αν είναι κάτι να έχει χαθεί τότε, μάλλον, είναι η αβεβαιότητα μας.

@silverchildsbooks

1. Ποιοί είναι οι αγαπημένοι σας συγγραφείς;

Μεγάλο θέμα και μιας και είναι ωραίο να μιλάμε για όσα αγαπάμε, ορίστε λίγες σκέψεις για την αγάπη προς τους συγγραφείς:

Αγαπάω

την αιχμή της Κατερίνας Γώγου

την ψυχή του Χρόνη Μίσσιου

την ποιητικότητα του πεζοδρομίου του Ρομπέρτο Μπολάνιο

την ψυχεδέλεια του Τομ Ρόμπινς

την ψυχοτρόπα πειθαρχεία του Άντονυ Μάρα

το λυρικό ψυχογράφημα του Καραγάτση

την ηττημένη φωνή του Τσαρλς Μπουκόφσκι

το χιούμορ του Τέρι Πράτσετ

τη φθορά της Πάτι Σμιθ

τις εξομολογήσεις της Σάρα Κέιν

τη φαντασία του Ρέι Μπράντμπερι

τον οραματισμό της Ούρσουλα λε Γκεν

τη δορικότητα του Μίνου Ευσταθιάδη

την τελειότητα του Ομήρου και του Σέξπιρ

και είμαι σίγουρος πως αν κάτσω λίγο να το σκεφτώ θα προσθέσω άλλα τόσα και τόσους στη λίστα εκείνων που αγαπώ. Και αυτό είναι που αγαπώ περισσότερο από όλα!

@jouliajoe

1. Πηγή της έμπνευσης σας για τη νουβέλα.
2. Το επόμενο θα είναι μυθιστόρημα;

Γράφω συνεχώς, διηγήματα, μυθιστορήματα τα οποία ξεκινώ, παρατάω και μετά επιστρέφω, «ποίηση» (αν μπορώ να πω ότι αυτά που γράφω είναι ποίηση), σκόρπιες λέξεις και αυτό κάνει δύσκολη την κατάταξη σε «τωρινό» και «επόμενο». Μα αν πρέπει κάτι να πω, μπορώ να μιλήσω για εκείνη την ιστορία που γίνεται κάθε φορά πιο επιτακτική, πιο επίμονη και αυτή την περίοδο την προσοχή μου μονοπωλεί ένα μυθιστόρημα που σχεδόν έχει ολοκληρωθεί. Ένα ψηφιδωτό ιστοριών που αφορά την πραγματική ιστορία ενός ναυαγίου, του ελληνικού κρουαζιερόπλοιου «Ωκεανός» το οποίο βυθίστηκε στον Ινδικό ωκεανό το 1991 εν μέσω τυφώνα. Μετέφερε 570 επιβάτες αλλά τότε εμένα με ενδιέφερε μόνο ένας: ο πατέρας μου.

@Booktopiagr

1. Πιστεύετε πως είναι όλη η κοινωνία προσκολλημένη στα υλικά αγαθά;
2. Είναι όλα θέμα εικόνας και ανταγωνισμού με τον δίπλα;

Τοσο δυστοπικό σενάριο δεν θε μπορούσε να φανταστεί ούτε ο Χάξλεϋ, ούτε ο Γουέλς! Θα ήταν τρομερό αν κάτι τέτοιο ήταν αλήθεια. Το φαντάζεστε; Δεν θα γράφαμε ούτε λέξη σε αυτή την περίπτωση. Δεν θα μας ενδιέφερε ο έρωτας. Η φιλία. Τα παιδιά μας. Τα αστεία. Η περιπλάνηση στους δρόμους της πόλης το ξημέρωμα. Η απώλεια.

Όχι, δεν το πιστεύω ούτε για ένα λεπτό πως έχουμε δεθεί τόσο πολύ με την ύλη και την κατανάλωση της. Αισθάνομαι όμως ότι ο τρόπος που λειτουργεί το κραταιό καπιταλιστικό σύστημα που ορίζει τις κοινωνικές δομές μας έχει αποπροσανατολίσει, ως ένα βαθμό, σε σχέση με την χρηστικότητα. Πολλά από τα πράγματα που κατέχουμε έχουν χάσει την χρηστική τους υπόσταση και έχουν γίνει καταναλωτικά αγαθά. Ο ρουχισμός για παράδειγμα. Δεν χρησιμοποιούμε απλώς τα ρούχα μας. Τα καταναλώνουμε. Ναι, είναι αναγκαίο να έχουμε ρούχα, τα χρειαζόμαστε. Όμως δεν χρειάζεται να τα αντικαθιστούμε κάθε τρεις μήνες ή κάθε χρόνο.

Ναι, ένα κινητό τηλέφωνο είναι αρκετά χρηστικό όμως δεν είναι ανάγκη να είναι πάντα το τελευταίο μοντέλο (κάθε οχτώ μήνες).

Καταναλώνουμε περισσότερο αντί να χρησιμοποιούμε, αυτό είναι αλήθεια. Για καλή μας τύχη όμως, η αλάνα ακόμα κερδίζει το PlayStation και τα υγρά χείλη της/του κερδίζουν ακόμα το Netflix.

@Ikaria_books_and_chocolate

1. βρήκατε την έμπνευση για τα διηγήματα;
2. κάποιο διήγημα που αγαπάτε περισσότερο από τα υπόλοιπα;

 Τα 50 διηγήματα του «χίλια μιλιγκράμ απουσίας» είναι στιγμιότυπα από τη ζωή ενός ανθρώπου. Ο άνθρωπος αυτός δεν έχει τίποτα το ιδιαίτερο. Είναι ένας, μάλλον, βαρετός μεσήλικας. Έχει μία συμβιβασμένη δουλειά, μία καλή οικογένεια, μερικούς φίλους. Ζει στην Αμφιάλη. Τρώει ό,τι εγώ και εσύ. Με άλλα λόγια, τίποτα ιδιαίτερο. Η ερώτηση που έθεσα πριν αρχίσω να γράφω ήταν η εξής: «πόση αλήθεια, πόση συντριβή, πόση εξύψωση χωράει στη ζωή ενός απλού ανθρώπου;»

Το εξωτικό προκαλεί. Το συμβατικό; Προκαλεί; Ανακάλυψα γράφοντας πως το συμβατικό (η ζωή μου, η ζωή του γείτονα, η ζωή του καθενός μας) είναι γεμάτο από απίστευτα πολλά θραύσματα εξωτικού. Αρκεί να σταθούμε σε μία διαφορετική γωνία μέσα στο δωμάτιο για να δούμε τους ιριδισμούς τους. Τα απλά της ζωής είναι από μόνα τους έμπνευση. Είναι ιστορία. Εγώ έβαλα απλώς τις λέξεις.

@z.i.z.e.t

1. Ποια η σημασία του τίτλου;
2. Ποιος ο λόγος που επιλέξατε τη μορφή των διηγημάτων αντί του ενιαίου μυθιστορήματος;

Η συγγραφή του «χίλια μιλιγκράμ απουσίας» ξεκίνησε ως άσκηση. Χρειαζόμουν έναν τρόπο διαχείρισης των λέξεων. Ήθελα να γίνω πιο ακριβής, να μάθω να χρησιμοποιώ τις λέξεις με φειδώ και σοφία. Είχα εκδόσει δύο μυθιστορήματα στο παρελθόν γεμάτα με παρομοιώσεις και σπατάλη. Αυτό έπρεπε να περιοριστεί. Σκέφτηκα λοιπόν να δουλέψω με μικρή φόρμα. Χίλιες λέξεις ακριβώς.

Ήρωας; Ένας πάντα. Ο ίδιος. Ένας «κανένας». Ένας «τίποτα ιδιαίτερο».

Θέμα; Οικουμενικό και παναθρώπινο κάθε φορά. Η φθορά του χρόνου. Ο έρωτας. Η απώλεια. Η αποδοχή. Ο φασισμός. Η αντίδραση. Η γέννηση ενός ανθρώπου. Ο θάνατος. Και όλα να διέπονται από μία αίσθηση απουσίας (του χρόνου, του εγώ, της επίγνωσης).

Έπρεπε να «στριμώξω» το μεγαλείο του έρωτα ή τον τρόμο του φασισμού μέσα σε χίλιες λέξεις, έπρεπε να «πυκνώσω» τη ζωή. Νομίζω τα κατάφερα, τουλάχιστον ως έναν βαθμό. Στο τέλος διαπίστωσα πως η άσκηση είχε ξεφύγει από τον έλεγχο μου και πως τα διηγήματα αυτά είχαν γίνει το ψυχογράφημα ενός ανθρώπου, η ζωή του και πως πλέον, ενώ κάποιος θα μπορούσε να τα διαβάσει το καθένα χωριστά, ανεξάρτητα από τα άλλο, στην πραγματικότητα είχα γράψει μία ιστορία σε πενήντα διηγήματα. Έγινε νουβέλα χωρίς να μου ζητήσει την άδεια.

@ emilysbookland

1. Ο τίτλος είναι ιδιαίτερος. Πώς τον εμπνεύστηκες;
2. Στο εσώφυλλο αναφέρεται πως την φωτογραφία εξωφύλλου την επιλέξατε/σχεδιάσατε/φωτογραφήσατε εσείς. Για ποιό λόγο επιλέξατε την συγκεκριμένη φωτογραφία, εκφράζετε κάτι μέσω αυτής;

Ήταν ένα απόγευμα κάπως σκοτεινό. Στο βάθος έβλεπα την καταιγίδα. Εάν αυτή πλησίαζε εμάς ή εμείς εκείνη δεν μπορώ να ξέρω. Μα πάντως ερχόμασταν κοντά. Περπατούσα στο κατάστρωμα ενός πλοίου της γραμμής γεμάτο κόσμο, χαρούμενους τουρίστες που πήγαιναν στο νησί. Τότε, λίγο πριν το σούρουπο, άναψαν τα φώτα του καταστρώματος και μέσα σε μία αλλόκοτη στιγμή βρέθηκα μόνος μπροστά σε αυτή την άδεια καρέκλα και την καταιγίδα που θα ξεσπούσε. Έβγαλα τη φωτογραφική και έκανα αυτή τη λήψη. Όταν είδα την εικόνα, μέρες μετά, ένοιωσα πως έδινε μια υπόσχεση απουσίας. Θαρρείς και κάποιος ήταν εκεί ελάχιστα πριν και πλέον είχε χαθεί. Εάν η καρέκλα ήταν στραμμένη προς το πέλαγος υποπτεύομαι πως η αίσθηση αυτή θα εξασθενούσε. Τώρα, έτσι γυρισμένη προς τα δεξιά δείχνει ακόμα πιο κενή. Όταν αργότερα έγραψα το «χίλια μιλιγκράμ απουσίας» δεν μπορούσα να φανταστώ πιο ταιριαστό εξώφυλλο. Είναι, ίσως, λίγο παραπάνω δειλωτική αλλά είναι και πλήρης. Οι ώρες πριν ξεσπάσει η μπόρα είναι πάντα φορτισμένες με όσα θα ακολουθήσουν και που όμως δεν αντιλαμβανόμαστε ακόμα. Η απουσία τις ορίζει. Και αυτή η εικόνα είναι γεμάτη από αυτή την αίσθηση του «περάσματος» και της προσμονής.

@greek_book_addiction

1. Ποιο μήνυμα θα θέλατε να περάσετε στους αναγνώστες με το βιβλίο σας;
2. Έχετε ήδη κάποιο επόμενο βιβλίο στο μυαλό σας;

Το «χίλια μιλιγκράμ απουσίας» δεν γράφτηκε με κάποια συγκεκριμένη πρόθεση. Αυτονομήθηκε αρκετά νωρίς και μεταλλάχθηκε σε σχέση με όσα εγώ λογάριαζα πως θα γίνει. Αν υπάρχουν μυνήματα μέσα στις σελίδες του είναι όλα δικά του αλλά κυρίως, του αναγνώστη. Η αφήγηση μίας ζωής, μίας οποιασδήποτε ζωής, από τη γέννηση ως το τέλος ενός ανθρώπου εμπεριέχει μία βουβή υπόσχεση, μία χροιά αυτοπροβολής στο πρόσωπο του ήρωα. Ναι, ο ήρωας δοκιμάζεται από αυτό που υποπτευόμαστε πως είναι το ανθρώπινο δράμα της ύπαρξης και που σπάνια κοιτάμε κατάματα. Εκτός κι αν βρεθούμε μπροστά σε ένα στιγμιότυπο. Το «χίλια μιλιγκράμ απουσίας» είναι μία συλλογή από ξεθωριασμένες Polaroid. Τι θα καταλάβει ο καθένας, τι θα υποθέσει, στα μάτια ποιανού θα κοιτάξει είναι δύσκολο να πω. Μα σίγουρα, κάτι θα αντικρίσει. Κάτι που ξέρει και που αδυνατεί να προσδιορίσει.

@insatiablereadings

1. Πόσο πολύπλευρος είναι ο συγγραφικός χαρακτήρας που κρύβετε μέσα σας;
2. Πείτε μας λίγα λόγια για τους (αντι-)ήρωες που θα συναντήσουμε στο βιβλίο.

Για να είμαι ειλικρινής, ο λόγος που επέλεξα να απαντήσω σε αυτή την ερώτηση και όχι στην εναλλακτική που έφτασε σε εμένα από το Insatiable Readings ήταν πως δεν το έχω σκεφτεί καθόλου και «να μια καλή ευκαιρία αυτοπροσδιορισμού»!

Τα δύο πρώτα κείμενά μου που εκδόθηκαν ήταν μυθιστορήματα του φανταστικού. Άλλη φόρμα, τελείως άλλη θεματολογία. Μετά ασχολήθηκα με το κοινωνικό μυθιστόρημα. Έγραψα ένα θεατρικό. Ήταν άθλιο. Ένα κινηματογραφικό σενάριο. Ήταν λάθος και υπερβολικά αφηγηματικό. Πειραματίστηκα με χαϊκού για πύκνωση νοημάτων. Αποπειράθηκα στη στιχουργική για μελοποίηση και διερεύνησα μία ποιητική αφήγηση. Διηγήματα μετά, τα οποία λάτρεψα ως φόρμα και συγγραφική συνθήκη. Νουβέλες. Τώρα που το σκέφτομαι θα έγραφα οτιδήποτε προκειμένου να εξάγω συμπεράσματα για εμένα. Είναι μία αυτόβουλη διαδικασία το γράψιμο. Δεν ρωτάει, δεν αναζητά άλλοθι. Εξελίσσεται όπως επιθυμεί και ελάχιστο ρόλο έχω εγώ στο προσωπικό του δράμα. Υποπτεύομαι πως δεν έχω δει όλες τις μορφές του μπροστά στην οθόνη του υπολογιστή μου. Μου επιφυλάσσει εκπλήξεις σε φόρμα, ύφος και θεματολογία. Αλλά αυτό που πραγματικά προσδοκώ είναι να με εκπλήξει το βάθος. Το διαφορετικό, αυτό που με τίποτα δεν θα περίμενα να γράψω.

Γνωρίστε τον συγγραφέα Μιχάλη Κατράκη

Ο Μιχάλης Κατράκης γεννήθηκε το 1980. Σε ηλικία έξι ετών εντυπωσίασε γονείς και δασκάλους αναδομώντας πλήρως την νεοελληνική ορθογραφία και δημιουργώντας πληθώρα νέων λέξεων από ήδη υπάρχουσες, όπως η λέξη «σπήτι» και το ρήμα «πέζο». Η διεθνής λογοτεχνική κοινότητα τον χαρακτήρισε ως τον «μεγαλύτερο εν ζωή λογοπλάστη». Δεν αρκέστηκε όμως σε αυτό. Σε ηλικία οχτώ χρονών κατάφερε να συντάξει έκθεση με θέμα «πώς πέρασα το καλοκαίρι» και να περιγράψει σαράντα πέντε ημέρες παραθερισμού σε εννιά μόλις σειρές, εκ των οποίων η τελευταία ήταν η εξής: «Τρίτη ήταν που το θάψαμε». Το κείμενο έδωσε νέα ώθηση στο ρεύμα του αφαιρετικού υπερρεαλισμού και συνεχίζει να εμπνέει ακόμα και σήμερα χιλιάδες συγγραφείς παγκοσμίως. Παρά τη φήμη του, μεγάλωσε σχεδόν νορμάλ, πέρασε από τα σύνορα της νεότητας σχεδόν ολοκληρωτικά, βιοπορίστηκε σε διάφορους τομείς σχεδόν με επιτυχία και ερωτεύθηκε παράφορα (χωρίς σχεδόν). Ζει από επιλογή στον κόσμο τον δικό του αλλά δέχεται συχνά επισκέπτες. Πού και πού γράφει για ό,τι βρει ενδιαφέρον. Το πρώτο του μυθιστόρημα με τίτλο «Ο-Ντέι: Το Φετίχ της καρδιάς» κυκλοφόρησε το 2007 από τις εκδόσεις ΟΞΥ. Αυτό, λογικά, είναι το δεύτερο.

Social Media Links: Goodreads | Facebook | Instagram | Blog